Problemy finansowe mogą dotknąć każdego, a egzekucja komornicza to często stresujące doświadczenie. Nie wszyscy jednak wiedzą, że długi podlegają przedawnieniu, co może być kluczowe w trudnej sytuacji finansowej. W tym poradniku dowiesz się, kiedy dług u komornika ulega przedawnieniu, jak to sprawdzić i jakie kroki podjąć, aby skutecznie powołać się na przedawnienie.
Czym jest przedawnienie długu i jakie są jego terminy
Przedawnienie długu oznacza, że po upływie określonego czasu wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia swoich roszczeń. Po przedawnieniu długu możesz skutecznie odmówić jego spłaty. Najważniejsze terminy przedawnienia to:
- 6 lat – dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz roszczeń o świadczenia okresowe (np. czynsz, abonament)
- 3 lata – dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (od 9 lipca 2018 r.)
- 6 lat – dla roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu (np. nakazem zapłaty)
- 2 lata – dla roszczeń z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy
- 1 rok – dla roszczeń z tytułu umowy przewozu
Pamiętaj, że terminy przedawnienia uległy zmianie w 2018 roku. Dla długów powstałych przed 9 lipca 2018 r. mogą obowiązywać inne terminy – zwykle 10 lat, a dla roszczeń okresowych – 3 lata.
Jak sprawdzić, czy dług u komornika uległ przedawnieniu
Ustalenie przedawnienia długu wymaga dokładnej analizy dokumentacji i historii zadłużenia. Wykonaj następujące kroki:
- Zbierz kompletną dokumentację dotyczącą zadłużenia (umowy, wezwania do zapłaty, pisma z sądu)
- Ustal dokładną datę powstania zadłużenia – to kluczowy moment dla liczenia terminu przedawnienia
- Sprawdź, czy w międzyczasie doszło do przerwania biegu przedawnienia (np. przez wszczęcie postępowania sądowego)
- Określ właściwy termin przedawnienia dla twojego rodzaju długu – różne zobowiązania mają różne okresy przedawnienia
- Oblicz, czy termin przedawnienia już upłynął, uwzględniając wszystkie przerwy i zawieszenia
Co może przerwać bieg przedawnienia
Bieg przedawnienia może zostać przerwany przez:
- Każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju (np. złożenie pozwu, wniosku o nadanie klauzuli wykonalności)
- Wszczęcie mediacji między tobą a wierzycielem
- Uznanie długu przez dłużnika – nawet częściowa spłata zadłużenia może być uznana za przyznanie się do długu i przerwać bieg przedawnienia
- Zawarcie ugody z wierzycielem dotyczącej spłaty zadłużenia
Po każdym przerwaniu przedawnienia, termin zaczyna biec na nowo. Dlatego ważne jest, aby dokładnie przeanalizować historię swojego zadłużenia i wszystkich podejmowanych działań.
Jak skutecznie powołać się na przedawnienie długu u komornika
Jeśli ustaliłeś, że twój dług uległ przedawnieniu, możesz podjąć następujące działania:
- Przygotuj formalny wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego z powodu przedawnienia roszczenia
- Skieruj wniosek bezpośrednio do komornika prowadzącego egzekucję wobec ciebie
- Dołącz dokumenty potwierdzające przedawnienie (kopie umów, wezwań do zapłaty, orzeczeń sądowych)
- Jeśli komornik odmówi uwzględnienia przedawnienia, złóż skargę na czynności komornika do właściwego sądu rejonowego w terminie 7 dni
Wzór wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego
Prawidłowo przygotowany wniosek powinien zawierać:
- Twoje dane osobowe (imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL)
- Dane komornika prowadzącego egzekucję (imię, nazwisko, adres kancelarii)
- Sygnaturę akt komorniczych – znajdziesz ją na każdym piśmie od komornika
- Jasne wskazanie, że wnosisz o umorzenie postępowania egzekucyjnego z powodu przedawnienia roszczenia
- Szczegółowe uzasadnienie, w którym wskażesz datę powstania zobowiązania, właściwy termin przedawnienia i wyjaśnisz krok po kroku, dlaczego dług jest przedawniony
- Datę i własnoręczny podpis
Wniosek złóż w dwóch egzemplarzach – jeden dla komornika, drugi dla siebie z potwierdzeniem odbioru. Możesz go wysłać listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub złożyć osobiście w kancelarii komornika.
Jakie długi nie podlegają przedawnieniu
Nie wszystkie zobowiązania finansowe ulegają przedawnieniu. Do najważniejszych wyjątków należą:
- Alimenty – choć przedawniają się poszczególne raty (po 3 latach), samo zobowiązanie alimentacyjne nie wygasa dopóki istnieje obowiązek ich płacenia
- Roszczenia o naprawienie szkody wynikłej ze zbrodni lub występku – termin przedawnienia nie może skończyć się wcześniej niż termin przedawnienia karalności przestępstwa
- Niektóre należności podatkowe i składki ZUS, które mają specjalne terminy przedawnienia określone w odrębnych przepisach
Co zrobić, gdy komornik ignoruje przedawnienie
Jeśli komornik odmawia uznania przedawnienia mimo przedstawionych dowodów, masz kilka możliwości obrony:
- Złóż skargę na czynności komornika do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii komorniczej (pamiętaj o 7-dniowym terminie od doręczenia zawiadomienia o czynności)
- Złóż pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego (tzw. powództwo przeciwegzekucyjne) – to bardziej złożona procedura, ale skuteczna w przypadku przedawnienia
- Skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w prawie cywilnym lub egzekucyjnym, który pomoże ci przygotować odpowiednie pisma
Kiedy warto skonsultować się z prawnikiem
Profesjonalna pomoc prawna może być nieoceniona w następujących sytuacjach:
- Masz wątpliwości co do prawidłowego obliczenia terminu przedawnienia – zwłaszcza gdy doszło do przerw w biegu przedawnienia
- Komornik odrzucił twój wniosek o umorzenie postępowania i musisz przygotować skargę do sądu
- Sprawa dotyczy wysokiej kwoty zadłużenia, której uniknięcie znacząco poprawi twoją sytuację finansową
- Historia twojego zadłużenia jest skomplikowana (np. dług był kilkakrotnie sprzedawany między firmami windykacyjnymi)
Najczęstsze błędy przy powoływaniu się na przedawnienie
Unikaj następujących błędów, które mogą osłabić twoją pozycję i uniemożliwić skorzystanie z przedawnienia:
- Spłacanie przedawnionego długu – nawet częściowa spłata może być uznana za uznanie długu i przerwać bieg przedawnienia, rozpoczynając go na nowo
- Ignorowanie pism od komornika – może to prowadzić do utraty terminów na złożenie sprzeciwu i zamknąć ci drogę do skutecznej obrony
- Błędne obliczenie terminu przedawnienia – zawsze dokładnie sprawdzaj daty i właściwe przepisy, uwzględniając zmiany w prawie
- Brak kompletnej dokumentacji – systematycznie gromadź i przechowuj wszystkie dokumenty związane z długiem, nawet te sprzed wielu lat
Przedawnienie długu to ważne prawo, które chroni dłużników przed egzekwowaniem bardzo starych zobowiązań. Jeśli uważasz, że twój dług uległ przedawnieniu, nie zwlekaj z podjęciem odpowiednich kroków. Pamiętaj, że od 2018 roku sąd musi uwzględniać przedawnienie z urzędu w sprawach przeciwko konsumentom, ale w postępowaniu egzekucyjnym nadal musisz sam aktywnie powołać się na przedawnienie.